Ποιες οι επιπτώσεις στην Ευρώπη από το Grexit

Του Αλέξανδρου Μωραϊτάκη

Τις επιπτώσεις που θα είχε πιθανή έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ κατέγραψε ο Αλέξανδρος Μωραϊτάκης στη διάρκεια ομιλίας του στο Doha Forum στο Qatar. 

Πρόκειται για ένα φόρουμ ισοδύναμο με το Διεθνές Συνέδριο του Davos, που πραγματοποιείται στη Μέση Ανατολή 

Ο κ. Μωραϊτάκης κατέγραψε τα εξής δεδομένα: 

1) Επιπτώσεις εξόδου από το ευρώ: Για την Ελλάδα 
• Αύξηση επιτοκίων στο 40%. 
• Αύξηση πληθωρισμού στο 50%. 
• Διπλασιασμός εξωτερικού χρέους και μείωση του ΑΕΠ στο μισό. 
• Συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ - δραχμής: 1:1500. 
• Διπλασιασμός τιμών ειδών πρώτης ανάγκης και μείωση στο μισό της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών. 

2) Επιπτώσεις εξόδου της Ελλάδας απο το ευρώ: Για τη σχέση EUR-USD 
Αρκετοί χρηματοπιστωτικοί οίκοι προσπάθησαν να προβλέψουν τις επιπτώσεις ενδεχόμενης εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη. 

Societe Generale: 1.10 
Morgan Stanley: 1.19 
JP Morgan: 1.10 
Credit Suisse: 1.15 - 1.20 

3) Σενάρια εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ

Πρώτη περίπτωση: 

Σχηματισμός κυβέρνησης: Τα κόμματα κέντρου (ΠΑΣΟΚ - Ν.Δ.) κερδίζουν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Διαπραγματεύσεις με την τρόικα: Η κυβέρνηση ζητά τροποποίηση των μέτρων λιτότητας και την επιμύκηνση του χρόνου εφαρμογής. Η Ελλάδα παίρνει πρωτοβουλίες ανάπτυξης χωρίς δημοσιονομικό κόστος σε τομείς όπως η ναυτιλία, η οικονομία, οι μεταφορές. Σύγκλιση μεταξύ κυβέρνησης και τρόικας. Το χρηματοδοτικό πρόγραμμα συνεχίζεται και η Ελλάδα μένει στην ευρωζώνη. 

Δεύτερη περίπτωση: 

Σχηματισμός κυβέρνησης: Τα αριστερά κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜΑΡ) κερδίζουν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. 

Διαπραγματεύσεις με την τρόικα: Μορατόριουμ για το χρέος. Η τρόικα σταματά τη χρηματοδότηση. Η ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα αποφασίζει για πρόσβαση ή μη στο TARGET 2, που εξασφαλίζει χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών. 

Μετά την απόφαση της ΕΚΤ υπάρχουν τέσσερις δυνατότητες: 

1) Επανέναρξη των συζητήσεων με την τρόικα. 

2) Διατήρηση στο ευρώ και προσπάθεια κάλυψης χρηματοπιστωτικών αναγκών χωρίς εξωτερική βοήθεια. 

3) Άμεση επιστροφή στη δραχμή. 

4) Επιστροφή στη δραχμή μέσω χρονοδιαγράμματος. 

4) Σημαντικές ερωτήσεις για τη διάλυση της ευρωζώνης 
1. Πώς μπορεί να διαλυθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση; Η συνθήκη της Λισαβόνας δεν προβλέπει διαδικασία για έξοδο χώρας από την ευρωζώνη, είτε εθελοντικά είτε μέσω αποβολής της. Αντιθέτως, προβλέπεται μηχανισμός εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Από τη στιγμή που η νομισματική ένωση είναι σαφής, οι νομικές απαιτήσεις όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκτός αυτών που έχουν διαπραγματευτεί εξαίρεση, υποθέτουν πως έξοδος από την ευρωζώνη προϋποθέτει έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συνεπώς, κάτω από αυτήν τη συνθήκη, προβλέπεται έξοδος χώρας από την Ε.Ε. μέσω της τελωνειακής εξόδου. 

Εναλλακτικά, κάποιες χώρες της Ε.Ε. μπορούν να προκαλέσουν έξοδο κράτους μέσω του άρθρου 50, κρατώντας περιουσιακά στοιχεία όπως τη χρηματοδότηση για τις τράπεζες από την ΕΚΤ. 

2. Ποιες είναι οι πρακτικές εξόδου από το ευρώ; Η αλλαγή σε εναλλακτικό νόμισμα θα πρέπει να είναι άμεση. 

Υποψία για τέτοια αλλαγή θα σήμαινε εκροή καταθέσεων σε άλλες χώρες ή μετατροπή σε νόμισμα εκτός ευρώ. 

Πιθανότατα μια τέτοια αλλαγή στο καθεστώς θα σήμαινε πως όλοι οι λογαριασμοί - καταθέσεις θα υποτιμηθούν.
Όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα έκλειναν και οι τράπεζες θα παρέμεναν κλειστές για ορισμένες μέρες μέχρι να δεχθούν αυτήν τη μετατροπή. 

Οι αρχές πιθανότατα θα εισήγαγαν διαφορετικές συναλλαγματικές ισοτιμίες για να περιορίσουν την πρόσβαση στο σκληρό νόμισμα. Οι μηχανισμοί αυτοί είναι οικείοι σε όσους έχουν εμπειρία απο τις αγορές το 1980 και στις αρχές 1990 καθώς και σε όσους γνωρίζουν το παράδειγμα της χρεοκοπίας της Ισλανδίας το 2008. 

Η νέα αυτή ισοτιμία θα είναι κυμαινόμενη καθώς η Κεντρική Τράπεζα της Ελλάδας δε θα μπορεί να την υπερασπιστεί με σταθερή ισοτιμία. 

5) Σημαντικές ερωτήσεις για τη διάλυση της ευρωζώνης 
Ποιο είναι το κόστος αν μια περιφερειακή χώρα φύγει από το ευρώ; 
Αν μια χώρα φύγει από το ευρώ σε περίοδο έντονης πίεσης, το κόστος περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: 

• Μεγάλος υπερπληθωρισμός λόγω της υποτίμησης του νομίσματος. 
• Μεγαλύτερες ομολογιακές αποδόσεις λόγω του κίνδυνου του πληθωρισμού και της υποτίμησης του νομίσματος. 
• Αθετήσεις πληρωμών χρέους. • Εκκροή καταθέσεων και ομολόγων λόγω του φόβου της υποτίμησης. 
• Κατάρρευση του συστήματος πληρωμών. 
• Απώλεια πρόσβασης στις διεθνείς αγορές για τουλάχιστον μία δεκαετία. 
• Πιθανή απώλεια προνομίων απο την Ε.Ε. (χρηματοδότηση, επενδύσεις). 

Το πρόβλημα διαχέεται και στα υπόλοιπα μέλη της ευρωζώνης. Χώρες που θεωρούνται δομικά όμοιες λόγω των υψηλών επιπέδων χρέους και χαμηλής ανταγωνιστικότητας θα υποστούν εκροές κεφαλαίων από το δικό τους τραπεζικό σύστημα λόγω φόβου κατάρρευσης. 

Οι χώρες του ευρωπαϊκού πυρήνα θα υποστούν τεράστιες απώλειες πλούτου και το εμπόριο είτε εισαγωγικό είτε εξαγωγικό θα υποστεί τεράστιο πλήγμα λόγω της αβεβαιότητας γύρω από το νέο καθεστώς. 

Η οικονομική και δημοσιονομική επίπτωση για την Ευρώπη θα είναι χειρότερη από αυτήν της Lehman, η οποία ήταν η πιο έντονη πιστωτική κρίση στη Σύγχρονη Οικονομική Ιστορία. 

Δεδομένου ότι οι σύγχρονες οικονομίες βασίζονται σε πιστωτικά ιδρύματα καθώς και σε πιστώσεις και συμβάσεις θα πρέπει να είναι σαφές ότι η εξουδετέρωση της νομισματική ένωση ισοδυναμεί με καταστροφή. 

6) Σημαντικές ερωτήσεις για τη διάλυση της ευρωζώνης 
Πώς θα διευθετηθούν οι συμβάσεις σε ομόλογα: 

Τα ομόλογα διέπονται από το εγχώριο ή αλλοδαπό δίκαιο, με το τοπικό χρέος να διέπεται από το εθνικό δίκαιο και το εξωτερικό χρέος να διέπεται από αλλοδαπό δίκαιο.
Εαν μια χώρα δηλώσει διαφορετικό νόμισμα, τα αλλοδαπά δικαστήρια στις περισσότερες περιπτώσεις αναγνωρίζουν ότι ένα ομόλογο που διέπεται από το δίκαιο της χώρας αυτής θα πρέπει να καταστεί πληρωτέο στο νόμισμα της χώρας αυτής.
7) Επενδύοντας στην Ελλάδα 
Η Ελλάδα, με το ειδικευμένο εργατικό δυναμικό της, προσφέρει στους ανθρώπους των επιχειρήσεων μια ευρεία ποικιλία επενδυτικών ευκαιριών, που πηγάζουν από τη στρατηγική γεωγραφική θέση της χώρας και από τα μοναδικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματά της. 

Το εργασιακό κόστος καθώς και οι τιμές των μετοχών βρίσκονται σε ιστορικό χαμηλό λόγω αβεβαιότητας. Οι τιμές αυτές αντικατοπτρίζουν ήδη το χειρότερο σενάριο για την ελληνική οικονομία. 

Η Ελλάδα είναι φυσική πύλη για περισσότερους από 140 εκατομμύρια καταναλωτές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Ανατολική Μεσόγειο, μια περιοχή με ΑΕΠ που αγγίζει το 1 τρισ. ευρώ. 

Ως επίκεντρο αναδυόμενων αγορών, η Ελλάδα παρέχει πρόσβαση σε πληθυσμούς όπου υπάρχει μεγάλη ζήτηση για καταναλωτικά αγαθά, υποδομή, τεχνολογία και την καινοτομία των δικτύων, της ενέργειας, της ανάπτυξης του τουρισμού και ιδιαίτερα της κατασκευής. 

Οι ελληνικές εταιρείες έχουν μια ισχυρή θέση στην περιοχή και είναι μεταξύ των κορυφαίων επενδυτών σε κάθε αγορά. 

Τα τελευταία χρόνια, περισσότερες από 4.000 ελληνικές επιχειρήσεις έχουν επενδύσει περισσότερα από 15 δισ. ευρώ στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. 

8) Επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα 
Ενέργεια: Αιολική, ηλιακή, γεωθερμική, βιομάζα 
Αφαλάτωση: Απέραντη θάλασσα και στρατηγική εγγύτητα στη Μέση Ανατολή και στην Αφρική.
Αφαλάτωση και εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού. 
Φυσική πλωτή διέξοδος σε τρεις ηπείρους. 
Αυξητική ζήτηση νερού κάθε χρόνο. 

Τουρισμός: Τομέας-κλειδί για την οικονομική ανάπτυξη 
Θέρετρα 
Μαρίνες και λιμάνια 
Γήπεδα γκόλφ 
Συνεδριακά κέντρα 
Ιαματικές πηγές, ιαματικά λουτρά και θαλασσοθεραπεία
Αθλητικός και τουρισμός υγείας 
Αγροτουρισμός 

Ακίνητα: Χαμηλή απόδοση, υψηλές αποδόσεις 
Επενδύσεις σε ακίνητα 
Διαχείριση ακινήτων Εμπορική υποδομή 
Ελκυστικά τοπία 
Υλικοτεχνική υποδομή 

Εφοδιασμός: Επιτυχής εφοδιασμός αλυσίδων 
Ανάπτυξη αποθηκών 
Επεξεργασία και προμήθεια πρώτων υλών, συναρμολόγηση και έλεγχος ποιότητας 

Φιλική νομοθεσία για τις επιχειρήσεις 
Αφορολόγητο καθεστώς για τους αλλοδαπούς κατοίκους 
Κέντρα χαμηλής φορολογίας για τομείς όπως η ναυτιλία, ο τουρισμός, η οικονομία και ο εφοδιασμός. 

*Ο κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης, 1ος επιλαχών στην Α΄ Αθήνας με τη Ν.Δ., είναι Πρόεδρος της NUNTIUS ΑΧΕΠΕΥ, τέως Πρόεδρος του ΣΜΕΧΑ, Πιστοποιημένος Αναλυτής και Σύμβουλος Διεθνών και Ελληνικών Αγορών.

ΠΗΓΗ

Αν σας άρεσε αυτό το άρθρο κάντε κλίκ ΕΔΩ για να είστε οι πιο ενημερωμένοι αναγνώστες του διαδικτύου!